Millosh Gjergj Nikolla (Migjeni) | Verso libero

Nel profondo del mio cuore dormono canti non cantati

che dormono e attendono giorni più fortunati

per erompere ed effondersi liberi da paure.

Kanget e pakendueme

Thellë në veten teme flejnë kangët e pakëndueme

të cilat ende vuejtja as gëzimi s'i nxori,

të cilat flejnë e presin një ditë ma të lumnueme

me shpërthye, m'u këndue pa frigë e pa zori.

Thelltë në veten teme kangët e miajesin...

e unë jam vullkani që fle i fashitun,

por kur t'i vijë dita të gjitha ka me i qitun

në një mijë ngjyra të bukra që nuk vdesin.

Por a do të vijë dita kangët me u zgjue?

Apo ndoshta shekujt me ne prap po tallen?

Jo! Jo! Se liria filloi me lulzue

dhe e ndjej nga Dielli (alegorik) valën.

Raymond Monvoisin (1790-1870) Ali Pasha and Vassiliki, 1832

Raymond Auguste Quinsac Monvoisin (Bordeaux, 31 maggio 1790 – Boulogne-sur-Mer, 26 marzo 1870) è stato un pittore francese, formatosi artisticamente presso la bottega parigina di Pierre-Narcisse Guérin, venne insignito per meriti della Legion d'onore.

Il dipinto "Ali Pasha and Vassiliki" fu esposto per la prima volta al Motor Show di Parigi del 1833 e fu tra i venti dipinti che Monvoisin portò con sé quando si trasferì in Cile.

Nel 1848 si trasferì in Cile come direttore della locale Accademia, concorrendo alla promozione della pittura nel paese.

Rientrato in patria (1858), iniziò un lento declino che lo portò a morire da squattrinato.

Camille Corot | L'Albanaise, 1872

Jean Baptiste Camille Corot - (French painter, 1796-1875) 

The Young Woman of Albano (L'Albanaise), 1872

Brooklyn Museum

Vilson Kilica, 1932

Piktori shqiptar Vilson Kilica ka lindur në vitin 1932 në qytetin e Fierit. Gjyshi i tij, Tonç Kilica, ka qenë kryetar i Bashkisë së Fierit në vitin 1912 dhe ka ngritur flamurin e Pavarësisë në këtë qytet. Në vitin 1949 Kilica fiton konkurimin na Liceun Artistik "Jordan Misja" ne Tirane, ku, nën drejtimin e piktorit Sadik Kaceli përfundon studimet me medalje ari.

Në vitin 1952 fiton nje burse per të studiuar në Akademinë e Arteve "I.E Rjepin" në Leningrad, nen drejtimin e profesorit B.V.Ioganson. Përfundon studimet me rezultatin "Shkëlqyeshëm".

Pas diplomimit kthehet në Shqipëri, ku impenjohet tërësisht në themelimin e Institutit të Lartë të Arteve në Tiranë, në perzgjedhjen e stafit pedagogjik dhe në hartimin e programeve mësimore.

Vilson Kilica është drejtori i parë i Institutit të Lartë të Arteve në Tiranë.

Sadik Kaceli | Realist painter

Albanian painter Sadik Kaceli (1914-2000) was born in Tirana, of a large family from the nearby Dajti region. From 1929, he attended the American Vocational School, where he specialized in drawing. He acquired an initial knowledge of world art from the art books and magazines that he discovered at the new Herbert Library, the first public library in Albania, founded by Lady Carnarvon.

Abdurrahim Buza | Figurative painter

Abdurrahim Buza (1905-1986) was born in Skopje of a family from Gjakova in Kosovo. With the help of Bajram Curri, he was able to get a basic education in Shkodra and Tirana and then attend the Normal School (Shkolla Normale) in Elbasan (1923-1928). As a student there, he took an active part in the so-called Democratic Revolution of June 1924. He was subsequently able to study in Italy on an Albanian government scholarship. Together with sculptor Odhise Paskali, he attended the Academy of Fine Arts in Turin for a year, and then continued his training as a painter in Florence, 1933.

Si dje komisaret e kuq, edhe sot po i marrin shpirtin ketij populli !!

Njolla e Zeze - Artikulli i Ibrahim Uruçit qe çoi ne burg Jeron dhe Luarasin

Zana Bihiku, Bari 2014

Premese

---

Dhe historia perseritet !!
Ne kohen e Enverit nuk mund te thoshje ate qe mendoje per Mbretin Zog e mbreterine shqiptare, per Parlamentin e paraçlirimit eccc [E ndaluar! E ndaluar! - duhen faqe te tera per kete argument!]. Babai im kur kthehej nga jashte shtetin tregonte me ze te shuar per "jeten kapitaliste", ndersa mikut te tij, Profesor Muin Camit i sekuestronin televisorin ne dogane...
Ne kohen e Demokracise, mohoet Arti i periudhes se Realizmit Socialist, nje periudhe artistike kjo e renditur se bashku me ate te impresionismit ecc, nder periudhat e historise se Artit Boteror. Dhe askush nuk merr guximin te rendite me obiektivitet vlerat dhe jo-vlerat!!
Artistet e mbetur jashte burgjeve e qe munden te benin art megjithe censuren, etiketohen komuniste e te pavlere !!
Televisionet shqiptare, te varura e te pavarura, nuk e lene kete popull te qete, por dhe ata, si ne kohen e Partise, injektojne dite e per dite, mbremje e per mbremje, politikat personale, opinionet e opinionxhinjte tashme parazite, prej 20 vjetesh po te njejtet, ngado qe ta kthesh kanalin e televizorit, komisare blu, njelloj si komisaret e kuq te kohes se partise.. te cilet ushqejne cdo nate e cdo dite inatet politike e personale, pa te cilen ata vet nuk mund te egzistojne !!

E ndihem perseri keq sa here vij ne Tirane !!
Me vjen te qaj ndersa shoh njerezit qe me kalojne prane ne forme siluetash !!!
Te trishtuar perseri !!!
Te kerrusur e te pashprese perseri !!!

Ne vitin 1991, ne radhet e protestuesve kunder komunizmit, se bashku me te perndjekurit e familjet e tyre, ishim edhe ne, bijte e komunisteve

!! Ne qe lexonim fshehurazi librat e ndaluara, ne qe kur gjenim nje liber arti te ndaluar e percillnim ne te gjithe shoqerine,,, ndersa enderronim te mos kishim frike te shkruanim per Tonin Guraziun, per Luke Kaçajn, per Edi Luarasin e Mihallaq Luarasin eccc. Studentet e Institutit te Arteve, ata te deges se piktures e skulptures, te cilet, ne ato vite ishin njohur me artin modern, por kishin frike te prodhonin publikisht art te ndaluar!

Une jam rritur nga prinder intelektuale, te lidhur me komunismin - perndryshe nuk mund te benin karriere!! -  por prinderit e mi, brenda mureve te shtepise me tregonin historine e vertete, me tregonin per Artistet e talentuar e te burgosur pa aresye, per veprat e tyre. Une per here te pare kam degjuar per dramen "Njollat e Murme" ne shtepine time, nga nena ime, Ikbal Bihiku, e cila kishte qene presente ne shfaqjen e dhene ne Tirane, e pastaj nga babai im, profesor Koço Bihiku, i cili, si anetar i komisionit nga Lidhja e Shkrimtareve, kishte vleresuar publikisht pozitivisht kete shfaqje. 

Xhelatet e Artit shqiptar nuk ishin prinderit tane, por njerez si Xhelil Gjoni, tmerri i artisteve qe midis tyre e quanin XHAHIL GJONI!, i cili me kujtohet, gjate provave te Dekadave te Majit, torturonte e shante para te gjitheve ne, kengetaren Vaçe Zela!!!

Risjell historine me keto reshta, e vecanerisht, artikullin e Ibrahim Uruçit dhe motivacionet e denimit te Jeros dhe Luarasit per te ri-kujtuar mentalitetin qe e mori ne qafe kete popull per 50 vite resht!
Ai mentalitet i cili nuk po na ndahet edhe sot, ne prag te hyrjes ne Evrope !!!